محل دفن حضرت فاطمه زهرا(س) کجاست؟
در مورد محل دفن فاطمه زهرا(س) نقل و قول های متفاوتی وجود دارد. در این مطلب، به چهار قول در این زمینه اشاره شده است.
به گزارش خبرآنلاین به نقل از منابع روایی و تاریخی به 4 نقل تاریخی درباره محل دفن حضرت فاطمه اشاره کره ایم که می خوانید.
حضرت فاطمه زهرا(س) به حضرت علی(ع) سفارش کرد که قبرش را پنهان
سازد تا دلیل و شاهدی بر ستم‌های روا شده بر او باقی گذارد و مخالفت و
مبارزه خویش را با غاصبان و خلافکاران جاوید سازد. آن حضرت نیز وی را شبانه
دفن کرد و موضع قبرش را پنهان ساخت.
در مورد محل دفن حضرت فاطمه(س) چهار قول وجود دارد:
1. برخی مزارش را در بقیع می‌دانند؛ از جمله اربلی در کشف الغمه و
سیدمرتضی در عیون المعجزات. اهل سنت نیز بر این باورند. آنان مزاری را که
در کنار مرقد چهار امام قرار دارد، مدفن فاطمه زهرا(س) می‌دانند. علامه
مجلسی می‌نویسد: چون علی، فاطمه را به مصلّا آورد و نماز خواند، دست‌ها را
به سوی آسمان بلند کرد و گفت پروردگارا! اینک فاطمه دختر پیامبر توست که او
را از ظلمات دنیا به سوی نورانیّت آخرت حمل کردم. در این وقت، منادی ندا
در داد که بقعه بقیع، محل دفن است و به سوی آن بروید. وقتی امیرالمؤمنین به
آنجا رسید، دید قبری ساخته و لحدی پرداخته‌اند. پس پیکر فاطمه را آنجا به
خاک سپرد.
ابن جوزی هم می‌نویسد: فاطمه در بقیع مدفون است و این مطلب را شاید از
آنجا استفاده کرده‌اند که علی بن ابی‌طالب صورت چهل قبر جدید را در بقیع
احداث کرد و چون مخالفان خواستند قبور جدید را مورد تعرّض قرار دهند، آن
حضرت عصبانی شد وآنها را تهدید به قتل کرد و با این وصف مشخص می‌شود که یکی
از مزار‌ها به فاطمه(س) تعلق دارد.
علامه نور الدین سمهودی می‌گوید: ارجح آن است که تربت شریفش در بقیع
است.(1) ولی گفته‌اند قبری که در بقیع وجود دارد، قبر فاطمه بنت اسد است نه
حضرت فاطمه(س).
2. عده‌ای چون ابن سعد، صاحب طبقات، خاطرنشان کرده‌اند که فاطمه در خانه عقیل دفن شده است.(2)
3. بعضی گفته‌اند آن بانو در روضه رسول خدا دفن است. مجلسی از محمد بن
همام نقل کرده که وی گفت: علی، فاطمه را در روضه پیامبر مدفون ساخت، ولی
آثار قبر را از بین برد. باز مجلسی از کنیز زهرا، فضه، نقل کرده است: در
روضه پیامبر بر فاطمه نماز خواندند و او همان جا دفن شد.
شیخ طوسی می‌گوید: از جمله شواهدی که می‌توان برای این احتمال اقامه
کرد، حدیثی است که از رسول خدا(ص) نقل شده است که فرمود: "بین قبر من و
منبرم، روضه‌ای از روضه‌های بهشت وجود دارد".
شاهد دیگر اینکه نوشته‌اند: علی در روضه نبی اکرم(ص) بر فاطمه نماز
خواند، سپس پیامبر را مخاطب ساخت و فرمود: سلام من بر تو و دخترت باد یا
رسول الله که در جوارت دفن است.(3)
4. عده‌ای گفته‌اند: فاطمه را در خانه‌اش دفن کردند که قرائن و روایات
زیادی این قول را تأیید می‌کند؛ از جمله اینکه حضرت علی پس از دفن بدن
فاطمه، از جای برخاست و رو به قبر پیامبر گفت: "درود من و دخترت بر تو باد
ای فرستاده الهی که اکنون دخترت در جوار تو فرود آمده است" و می‌دانیم که
خانه فاطمه در مجاورت روضه پیامبر قرار داشت.(4)
شیخ صدوق (م 389) می‌نویسد: برایم ثابت شده که فاطمه را در خانه‌اش به
خاک سپبرده‌اند و پس از آنکه مسجد را توسعه دادند، قبر آن بانو در مسجد
واقع شد. من سالی که به سفر حج رفتم، در مدینه رو به سوی خانه فاطمه ـ که
از استوانه رو به روی باب جبرئیل تا پشت خظیره مرقد نبوی است ـ کردم و در
آنجا زیارت فاطمه را به جای آوردم.(5) سید محسن امین عاملی نوشته است: آن
حضرت در خانه‌اش به خاک سپرده شد و این قول به صواب نزدیک‌تر است.
شیخ طوسی یادآور می‌شود: قبر فاطمه را در خانه پیامبر می‌توانی زیارت
کنی و برخی او را در خانه‌اش مدفون می‌دانند. این دو قول از نظر من، به هم
نزدیک‌اند و بهتر است حضرت در هر دو مکان زیارت شوند، ولی روایت دفن فاطمه
در بقیع از صحت دور است.(6)
منابع:
1. اخبار مدینه (خلاصة الوفاء باخبار دار المصطفی) ص291.
2. طبقات، ابن سعد، ج 8، ص 20؛ اخبار مدینه، ص 290.
3. بحارالانوار، ج 43، ص185.
4. نهج البلاغه، ترجمه فیض الاسلام، ص652، خطبه195.
5. من لایحضره الفقیه، شیخ صدوق، ج2، ص469 و 906.
6. بحارالانوار، ج 97، ص 196 ـ 197؛ فاطمه زهرا، علامه سید محمد حسین فضل الله، ص96.
